Tá fáilte curtha ag an Taosieach Simon Harris roimh chinneadh rialtas na Breataine fiosrúchán poiblí a bhunú faoi dhúnmharú an aturnae ó Bhéal Feirste Pat Finucane i 1989.
Seo an fiosrúchán deiridh atá fós le déanamh acu siúd a mhol an Breitheamh Cory in 2004.
Ag labhairt dó i ndiaidh chinneadh rialtas na Breataine, dúirt an tUasal Harris inniu gur “fírinniú Geraldine Finucane agus a teaghlach atá i mbun feachtais le blianta fada ar son na fírinne agus an cheartais”.
“Labhair mé le John Finucane ar an nguthán tráthnóna inné chun béim a leagan ar an tábhacht bhuan a leagann mise, mar Thaoiseach, agus an Rialtas ar an dul chun cinn i gcás a athar.
“Is é seo tús próisis agus beidh sé tábhachtach, de réir mar a dheimhnítear sonraí, go mbeidh muinín ann gur féidir leis na caighdeáin agus na tairseacha neamhspleáchais atá riachtanach d’fhiosrúchán den chineál seo a chomhlíonadh.
D’admhaigh an Taoiseach ceannaireacht an Phríomh-Aire Keir Starmer agus an Rúnaí Stáit Hilary Benn as teacht ar an gcinneadh.
Léigh níos mó: Fiosrúchán dúnmharaithe Pat Finucane fógartha ag rialtas na RA
“Phléigh an Príomh-Aire Starmer agus mé féin cás Pat Finucane, lena n-áirítear chomh déanach leis an Satharn seo caite nuair a bhuaileamar le chéile i mBaile Átha Cliath, agus mar thoradh ar phlé roimhe seo in Checkers i mí Iúil.
“Tá a fhios agam go bhfuil an Príomh-Aire meáite ar chur chuige nua a aimsiú maidir le ceisteanna oidhreachta i dTuaisceart Éireann, agus tá cinneadh Rialtas na Breataine inniu ag teacht le spiorad an ghealltanais sin.
“Tá sé curtha in iúl agam don Phríomh-Aire go bhfuilimid réidh oibriú leis agus lena Rialtas ar cheisteanna oidhreachta.”
‘Lá suntasach’ – Céad Aire TÉ
Dúirt Céad-Aire Thuaisceart Éireann Michelle O’Neill gur “lá suntasach” é fógra fiosrúchán poiblí.
I bpost ar X, dúirt Iníon O’Neill: “Fáiltím roimh an bhfógra go bhfuil fiosrúchán poiblí faighte ag teaghlach Finucane maidir le marú a n-athar agus a bhfear céile, Pat Finucane.
“Is teist é inniu ar mheon agus rún daingean bhean chéile Pat, Geraldine, agus a gclann, Katherine, Michael, agus John.
“Tá diongbháilteacht agus dínit mhuintir Finucane le linn 35 bliain den fheachtas ba dheacra tagtha chun cinn ar an lá suntasach seo.
“Tá a bhfeachtas ina inspioráid ag gach teaghlach atá ag streachailt ar son na fírinne agus an cheartais.
“Leanfaidh mé ag tacú le teaghlach Finucane agus iad ag leanúint ar aghaidh ar a dturas i dtreo na fírinne agus an cheartais do Pat.”
Tá fáilte curtha ag ceannaire an SDLP, Colum Eastwood, roimh an gcinneadh fiosrúchán poiblí a ordú faoi dhúnmharú Pat Finucance, ag rá go bhfuil sé “i bhfad thar téarma”.
Dúirt an tUasal Eastwood: “B’éigean do Geraldine (Finucane) agus a teaghlach dul i ngleic le himscrúdú a chomhlíonann Airteagal 2 ar dhúnmharú Pat le fada an lá.
“D’ainneoin gealltanais shoiléire a rinneadh faoi chomhaontuithe ar thángthas orthu ag Weston Park agus moltaí an Bhreithimh Peter Cory, tá siad ligthe síos go dona ag rialtais i ndiaidh a chéile a rinne cúlú ar ghealltanais agus ina ionad sin a chuir moill d’aon ghnó agus d’aon turas ar fhírinne agus ar cheartas.
“Is scéal é atá i bhfad ró-eolach ag íospartaigh agus marthanóirí ó gach pobal.
Buanann an fiosrúchán ‘ordlathas’ na n-íospartach – ceannaire an DUP
Dúirt ceannaire an DUP Gavin Robinson, idir an dá linn, gur “buan ordlathas” na n-íospartach i dTuaisceart Éireann dá gceadófaí fiosrúchán poiblí faoi dhúnmharú Pat Finucane.
“Buanann fógra an lae inniu ordlathas agus cuireann sé an teachtaireacht go raibh an dúnmharú seo níos tuillte ag imscrúdú ná ag cinn eile.
“Ar laethanta cosúil leis an lá atá inniu ann, ní mór dúinn cuimhneamh go raibh 60% de na básanna Trioblóidí ag sceimhlitheoirí poblachtacha agus 30% ag dílseoirí.”
Dúirt sé: “Bhí dúnmharú Pat Finucane, cosúil le gach dúnmharú sna Trioblóidí, mícheart.
“I 2004, ciontaíodh agus gearradh pianbhreith ar fhear as a ról sa dúnmharú agus tá breis is £20 milliún caite ar imscrúduithe ar an dúnmharú amháin seo.
“Ní mór don Rúnaí Stáit a thuiscint go bhfuil níos mó ná 1,000 teaghlach eile sa Ríocht Aontaithe nach bhfuil go raibh doirteadh codán den acmhainn isteach i ndúnmharú a ngaolta.”
