Tá sé ráite ag teaghlach iar-shaighdiúir Éireannach a fuair bás sa chomhrac san Úcráin go ndearna sé an “íobairt deiridh” agus gur cheart cuimhneamh air mar laoch a fuair bás ag cosaint a chomrádaithe i gcath agus iad ag troid ar son cúis phrionsabail.
Maraíodh Robert Deegan, a bhí ina 20idí déanacha, sa chomhrac ar an Déardaoin áit a raibh sé ag troid le arm na hÚcráine.
I ráiteas, dúirt a mhuintir go raibh siad “thar a bheith scriosta as cailleadh Robert”.
“Rinne sé an íobairt deiridh agus é ag fanacht dílis dá phrionsabail agus dá charachtar,” a dúirt an teaghlach.
“Cuimsíonn Robert an sainmhíniú ar dhiongbháilteacht, onóir, dílseacht agus crógacht.
“D'fhan sé ina dhiaidh chun cúlú a chomrádaithe a chlúdach. Throid sé agus fuair sé bás mar ghaiscíoch.
“Beidh sé a mheabhrú go deo i ár gcroí.”
Bhí sé imithe ar scor ó Óglaigh na hÉireann agus bhí sé ar an dara tréimhse sa tír a bhí briste ag cogadh.
Gortaíodh Robert Deegan go marfach agus é ag clúdach cúlú a fhoirne ó cheantar le linn dó a bheith ag troid le fórsaí na Rúise.
Dúirt an teaghlach gur gortaíodh Robert go dona san Úcráin in 2022 agus gur chaill sé súil mar gheall ar stailc IED.
Nuair a tháinig sé slán, chuaigh sé ar ais go dtí an cogadh san Úcráin in aghaidh mianta an teaghlaigh.
D’fhill sé ar an líne tosaigh san Úcráin cúpla mí ó shin.
Dúirt an TD Neamhspleách agus iarbhall d’Óglaigh na hÉireann Cathal Berry go raibh an t-eolas “sceitseála”, ach creidtear gur tharla an eachtra in oirthear na hÚcráine cois na teorann leis an Rúis.
“Is léir go bhfuil ár gcuid smaointe leis an teaghlach faoi láthair, rud a thuigim gur teaghlach míleata a bhfuil aithne mhór air agus a bhfuil ardmheas orthu ó oirthear na tíre.”
“Is é an chéad iarbhall d'Óglaigh na hÉireann é a gortaíodh go marfach…mar sin, is comhartha é ar chomh dian is atá an troid faoi láthair,” a dúirt sé.
Ag labhairt dó ar Morning Ireland ar RTÉ, dúirt sé nach bhfuil ach líon beag iarchomhaltaí d’Óglaigh na hÉireann san Úcráin agus nach bhfuil meicníocht fhoirmiúil earcaíochta in Éirinn ón Úcráin.
“Tá daoine ar a dtionscnamh féin ar bhealach an-ad hoc ag eitilt le Ryanair go hoirthear na Polainne. Tá siad ag dul ar an traein go teorainn na hÚcráine agus ag cur i láthair iad féin ag an teorainn,” a mhínigh an tUasal Berry.
Fuair ceathrar Éireannach eile bás agus iad ag troid san Úcráin ó thosaigh an cogadh i mí Feabhra 2022.
Fuair Graham Dale as Ráth Eanaigh, Co.
Fuair Rory Mason, 23, bás freisin ag troid ar son an Léigiún Idirnáisiúnta um Chosaint na hÚcráine mar chuid d’Fhórsaí Armtha na hÚcráine.
Bhí fear as Dún Búinne, Co na Mí ó dhúchas, ag troid i réigiún Kharkiv in aice le teorainn na Rúise nuair a fuair sé bás.
Glactar leis go raibh Alex Ryzhuk, 20, a bhí ag troid le fórsaí na hÚcráine in oirthear na hÚcráine marbh tar éis gur fógraíodh go raibh sé ar iarraidh sa chaingean an mhí seo caite.
Rugadh an tUasal Ryzhuk i mBaile Átha Cliath do thuismitheoirí Úcránach agus bhí cónaí air i gceantar Ráth Maonais. Thaistil sé go dtí an Úcráin anuraidh chun dul isteach san arm.
Tuairisciú breise: Dimitri O'Donnell
