Tá sé léirithe ag taighde nua go bhfuil an neamhionannas ioncaim an-chosúil i bPoblacht na hÉireann agus i dTuaisceart Éireann in ainneoin difríochtaí suntasacha i ndéimeagrafaic, patrúin oibre, leibhéil pá agus an córas cánach-sochair.
De réir an staidéir, is dócha go gcuirfidh na fachtóirí seo go difriúil leis an gcaoi a ndéantar ioncam a dháileadh sa dá dhlínse.
Tá na torthaí mar chuid de chlár taighde idir Aonad Roinn an Taoisigh agus an Institiúid Taighde Eacnamaíochta agus Sóisialta (ESRI).
Ag tarraingt ar shonraí ó 2019, scrúdaíonn an staidéar na tiománaithe a bhaineann le neamhionannas ioncaim ar oileán na hÉireann.
Fuarthas amach sa taighde go mbíonn éagothroime ioncaim níos ísle mar thoradh ar dhaonra Phoblacht na hÉireann atá níos óige agus níos oilte mar go bhfuil i bhfad níos lú daoine gan tuilleamh.
Ar an láimh eile, de bharr pá níos airde agus níos neamhionann a íoctar le hoibrithe tá éagothroime ioncaim mhargaidh réasúnta níos airde.
Fuarthas amach sa staidéar freisin, cé go bhfuil córas cánach na hÉireann níos forásaí agus go laghdaítear éagothroime ioncaim níos mó ná córas cánach Thuaisceart Éireann, tá leibhéal agus clúdach na sochar de réir tástála acmhainne i bPoblacht na hÉireann níos ísle ná i dTuaisceart Éireann.
“Mar sin, laghdaítear éagothroime i gcóras sochar de réir tástála acmhainne na hÉireann ná mar atá córas sochar de réir tástála acmhainne Thuaisceart Éireann,” de réir na tuarascála.
“Mar thoradh ar an dá éifeacht fhreasúracha seo a chomhcheangal tá leibhéil chomhchosúla athdháilte ag córais leasa chánach na hÉireann agus Thuaisceart Éireann ina n-iomláine,” a deir sé.
Dúirt Karina Doorley, comhúdar na tuarascála agus Ollamh Comhlach Taighde ag an ESRI, go dtugann an taighde solas ar fhorbairtí féideartha amach anseo ar neamhionannas ioncaim ar oileán na hÉireann.
“Is dócha go mbeidh tionchar ag treochtaí reatha i ndaonra aosaithe agus breisoiliúna ar dháileadh réamhchánach agus ioncam aistrithe in Éirinn agus i dTuaisceart Éireann araon,” a dúirt an Dr Doorley.
“Is dócha go mbeidh tábhacht ar leith ag baint leis an dara ceann i dTuaisceart Éireann, áit a bhfuil leibhéil bonnlíne oideachais níos ísle,” a dúirt sí.
