Fuair an tÚdarás um Fhaisnéis agus Cáilíocht Sláinte go raibh roinnt daoine óga faoi mhíchumas ag maireachtáil i dtimpeallacht an-sriantach nuair a thug cigirí cuairt níos luaithe i mbliana.
Tá na torthaí le fáil i dtuarascáil chigireachta, atá ar cheann de 26 atá foilsithe ag HIQA ar ionaid ainmnithe do dhaoine faoi mhíchumas.
Cuireadh cóiríocht ar fáil do cheathrar daoine óga – idir 12 agus 17 mbliana d'aois – san ionad tráth na cigireachta.
Ní raibh oideachas foirmiúil faighte ag beirt chónaitheoirí an bhliain roimhe sin, agus fuarthas amach nach raibh iarratais fhoirmiúla scoile déanta ach i mí an Mheithimh 2024 don bheirt.
Bhí pleananna oideachais aonair ag an mbeirt ógánach; ní raibh dáta ar na pleananna áfach agus ní raibh aon fhianaise ar athbhreithniú.
Chinn cigirí freisin go raibh an t-eolas sna pleananna cosúil leis – in ainneoin na ndifríochtaí suntasacha aoise agus riachtanais oideachais na ndaoine óga.
Leithdháileadh uair an chloig de thacaíocht oideachais ar gach duine óg in aghaidh na seachtaine, ach níor lean baill foirne ar labhair cigirí leo aon chlár oideachais ar leith.
Ní raibh rochtain nó idirghníomhú ag duine de na daoine aonair nach raibh ag freastal ar scoil le daoine óga eile dá n-aois féin.
Dheimhnigh an fhoireann gur thaitin leis an duine óg féachaint ar dhaoine óga eile ag súgradh ach ní raibh siad i dteagmháil le nó ag súgradh le daoine óga eile agus iad sa phobal nó san ionad ainmnithe.
Measadh go raibh leibhéil arda tacaíochta foirne de dhíth ar na daoine óga a bhain úsáid as an tseirbhís mar fhreagra ar a gcuid riachtanas iompraíochta, sábháilteachta agus cúraim shóisialta.
Ba é an fáth ar thug cigirí HIQA cuairt ar an ionad ná “eachtra” dhá mhí roimhe sin, inar tharla “eachtra suntasach agus tromchúiseach a bhain le duine fásta óg”.
Ba léir, de réir na tuarascála, gur ghlac an soláthraí an eachtra “thar a bheith dáiríre”.
Cé go raibh gníomh déanta chun an cónaitheoir a chosaint, níor cuireadh moladh ón athbhreithniú ar theagmhais chriticiúil i bhfeidhm mar a dúradh.
Luadh i moladh amháin gur cheart liosta de limistéir oiriúnacha lasmuigh a bheith i bhfeidhm don chónaitheoir agus go ndéanfaí measúnú riosca ar na limistéir seo chun an dóchúlacht go dtarlódh eachtra den chineál seo arís a íoslaghdú, ach ní raibh sé seo curtha i bhfeidhm go hiomlán.
Bhí cleachtais shrianta le sonrú san ionad, agus bhraith cigirí go raibh cuid acu gan údar.
Bhí eochairchóid ag gach rochtain ar na doirse isteach in árasáin éagsúla na ndaoine óga.
Cé go raibh rochtain acu ar dhul isteach, ní fhéadfaidís imeacht ach le cúnamh ón bhfoireann.
“In dhá árasán ní raibh sé soiléir cén fírinniú a d’fhéadfaí a dhéanamh leis an gcóras seo a bheith i bhfeidhm, bhí beirt bhall foirne ag na daoine óga i gcónaí agus i gceann de na hárasáin chuaigh an doras amach chuig clós slán,” a deir an tuarascáil.
Bhí gach aonad teilifíse sna árasáin éagsúla taobh thiar de bhoscaí adhmaid.
Ghlac cigirí leis an réasúnaíocht a bhí taobh thiar den srian in dhá cheann de na árasán ach bhí sé deacair acu an srian in árasán eile a thuiscint.
Bhí seomra folctha a sannadh do dhuine de na daoine óga a bhí ina gcónaí san ionad “go hiomlán folamh”.
Níor thug cigirí faoi deara aon earraí pearsanta. Ní raibh tuáille ná fíochán leithris ann.
Thug an soláthraí dearbhuithe go raibh rochtain iomlán ag an duine óg ar a gcuid earraí go léir agus dheimhnigh sé nach raibh aon srianta i bhfeidhm.
Thug HIQA faoi deara roinnt rudaí dearfacha ag an ionad.
Deir an tuarascáil go raibh “mothú geal agus bríomhar” aige agus go raibh na daoine óga a bhuail leis na cigirí “ar a suaimhneas, agus i ndea-spiorad”.
“Ba léir go raibh an duine i gceannas, an fhoireann shinsearach agus an fhoireann ar dualgas tiomanta do sheirbhís ar ardchaighdeán,” de réir na tuarascála.
Tugadh samplaí dea-chleachtais faoi deara freisin i roinnt ionad eile i dtuarascálacha arna bhfoilsiú ag HIQA.
Ag ionad eile i lár na tíre, thug cónaitheoir amháin, a bhí ina gharraíodóir díograiseach, an cigire chuig an ghairdín agus mhínigh sé conas a thug siad aire do na bláthanna, na plandaí agus na táirgí inite.
Ag an tríú ionad, chuir an fhoireann nósanna imeachta scríofa in oiriúint, chomh maith le scéalta sóisialta, le grianghraif chun freastal ar riachtanais chumarsáide na gcónaitheoirí.
San iomlán, sainaithníodh neamhchomhlíonta a raibh tionchar acu ar sholáthar cúraim agus tacaíochta do chónaitheoirí i 13 de na 26 thuarascáil.
