Ní fios go fóill an costas iomlán a bhfuiltear ag súil leis maidir le himscaradh neamhiomlán an chórais nua bainistíochta airgeadais don FSS agus do chomhlachtaí eile, beagnach deich mbliana tar éis faomhadh a bhuiséad agus seacht mbliana ó cuireadh tús leis.
Dúradh i dTuarascáil an Ard-Reachtaire Cuntas agus Ciste ar Chuntais na Seirbhísí Poiblí 2023 go bhfuil €136m caite go dtí seo ar fhorbairt agus ar fheidhmiú céimneach an chórais, a raibh buiséad de €132m ann ar dtús.
Tá €40m breise leithdháilte ar an tionscadal i mbliana, rud a fhágann go bhfuil an buiséad ceadaithe go dtí €172m faoi láthair.
Ach de réir na tuarascála tá sé ráite ag an HSE go mbeidh maoiniú caipitil breise ag teastáil ó 2026 ar aghaidh chun rolladh amach an chórais a chríochnú.
Faomhadh an tionscadal i mí Dheireadh Fómhair 2015, ach níltear ag súil go mbeidh a rolladh amach ar fud Fheidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte críochnaithe go dtí deireadh na bliana seo chugainn, agus comhlachtaí eile le bheith ina dhiaidh sin.
Ó bunaíodh é in 2005, tá iarracht déanta ag FSS córas bainistíochta airgeadais lán-chomhtháite (IFMS) a fhorbairt.
Tá sé mar aidhm ag an IFMS córais oidhreachta agus soláthair iolracha a athsholáthar ar fud FSS, Tusla agus 64 gníomhaireacht sláinte eile a fhaigheann maoiniú poiblí.
Chuir an Roinn Caiteachais Phoiblí soilsiú glas ar an tionscadal i mí Dheireadh Fómhair 2015, ar an mbonn go gcosnódh sé €82m i gcostais chaipitil agus €50m i gcaiteachas athfhillteach ar thacaíocht córais thar thréimhse 11 bliana go dtí 2026.
Bhí an rolladh amach le tosú in 2017 agus ba é an aidhm go mbeadh sé ag feidhmiú go hiomlán san FSS agus sna comhlachtaí sláinte eile faoi 2020.
Mar sin féin, deir tuarascáil an Ard-Reachtaire Cuntas agus Ciste go ndearnadh athbhreithniú ar an bplean rollta amach roinnt uaireanta de bharr moille.
Áirítear orthu sin saincheisteanna a bhaineann le slógadh an tionscadail, na dúshláin bhunaidh maidir le soláthar agus dearadh an chomhtháthóra córais, an phaindéim, cibear-ionsaí FSS agus athrú ar chomhtháthóir na gcóras.
Sonraítear sa tuarascáil, tar éis dearadh an chórais a bheith críochnaithe, ar chostas €5.3m lena n-áirítear CBL, agus go luath sa chéim tógála, ar aontaigh FSS agus an bunchomhtháthóir córas an conradh a fhoirceannadh go déanach in 2021.
Íocadh €4m breise leis an gcomhtháthóir córais comharba chun dearadh an chomhtháthaitheora córais roimhe seo a athbhreithniú agus a bhailíochtú lena chinntiú gur chomhlíon sé ceanglais athbhreithnithe an IFMS.
I mí Iúil 2022, tar éis comórtas tairisceana nua, rinne FSS conradh le comhtháthóir na gcóras reatha ar luach €63m agus críochnaíodh an chéim tógála agus tástála i mí an Mheithimh 2023.
Deir an tuarascáil in ainneoin a chóngaraí don dáta seolta, chinn FSS “dul beo” leis an IFMS don chéad ghrúpa forfheidhmithe mar a bhí beartaithe, go luath i mí Iúil 2023.
“Ní raibh an rolladh amach gan dúshláin,” a deir an tuarascáil.
“Bhí acmhainní teoranta ar fáil chun cabhrú leis an bhfoireann leis an aistriú go dtí an IFMS agus chun dul i ngleic le saincheisteanna a d'eascair as an méid próisis athraithe a bhí i gceist,” a dúirt sé.
“Ar an iomlán, fuair úsáideoirí amach nach raibh dóthain ama acu dul i dtaithí ar an gcóras sula ndeachaigh sé beo,” a dúirt sé.
Chuir gníomhaíocht thionsclaíoch moill bhreise ar an rolladh amach idir Deireadh Fómhair 2023 agus Feabhra 2024.
Cuireadh maoiniú breise de €40m ar fáil sa bhuiséad sláinte don bhliain seo chun iarracht a dhéanamh dlús a chur leis an rolladh amach, rud a thug an buiséad iomlán go dtí seo go dtí €172m.
Deir an tuarascáil go bhfuil sé beartaithe ag an HSE an córas a rolladh amach ar fud an chuid eile den FSS in dhá chéim, agus táthar ag súil go gcríochnófar é faoi dheireadh na bliana seo chugainn.
“Faoi dheireadh 2025, tá an FSS ag súil go ndéanfar an FSS ar fad, a chlúdaíonn thart ar 80% den chaiteachas bliantúil sláinte, a phróiseáil tríd an IFMS,” a deir an tuarascáil.
Nuair a bheidh feidhmiú céimneach FSS críochnaithe, cuirfear tús le hobair ar an rolladh amach chuig comhlachtaí sláinte eile.
“Déanfar na costais agus an maoiniú a theastaíonn do chéimeanna an tionscadail amach anseo tar éis Mheán Fómhair 2025 a fhorbairt mar chuid de phleanáil mhionsonraithe tionscadail do na céimeanna amach anseo, agus cuirfear faoi bhráid rialachais an chláir é lena cheadú go luath in 2025,” a dúirt príomhfheidhmeannach FSS mar fhreagra ar an C&AG.
Fuarthas amach sa tuarascáil freisin gur costasaíodh cás gnó TFC 2015 a chuir FSS i láthair gan CBL a chur san áireamh, ach níor dúradh é seo sa chás gnó.
“Dúirt cás gnó níos leithne a cuireadh faoi bhráid na Roinne in 2014, lena n-áirítear soláthar don IFMS, go raibh CBL eisiata,” a deir sé.
“Measann an Roinn, agus an togra costais a leag FSS amach in 2015 á cheadú aici, go raibh sé sin déanta aici ar bhonn CBL san áireamh,” a deir sí.
