Ón lá atá inniu ann, ceanglaítear ar Éirinn rialacha nua cibearshlándála an AE a ghlacadh.
Tá sé ráite ag an Rialtas go gcaillfidh sé an spriocdháta chun an Treoir “NIS2” a thrasuí ach tá gnólachtaí ag brú ar aghaidh lena gcuid ullmhúcháin.
Faoi na rialacháin, caithfidh cuideachtaí agus comhlachtaí Stáit a gcibearchosaint a threisiú le bagairt fíneálacha troma as sáruithe ar na rialacha.
Leathnaíonn NIS2 raon feidhme rialachán roimhe seo chun earnálacha breise cosúil le próiseáil bia a áireamh.
Tá Lakeland Dairies sa Chabhán ar cheann de na comhlachtaí a chaithfidh cloí leis na rialacha nua.
Déantar níos mó ná milliún lítear de bhainne amh a phróiseáil gach lá ag saoráid táirgthe Lakeland i gCill na Seanrátha.
I measc na dtáirgí a dhéantar tá bainne blaistithe, chomh maith leis na potaí agus na maidí bainne UHT a gheobhaidh tú i siopaí caife agus ar eitleáin.
Is oibríocht 24-7 é agus toisc go bhfuil bainne meatach, is féidir iarmhairtí móra a bheith ag moilleanna beaga fiú sa phróiseas táirgthe.
Tá bearta láidre i bhfeidhm ag Lakeland Dairies chun cosaint a thabhairt ar chur isteach ó chibear-ionsaithe, ach beidh ar an gcuideachta anois cloí le rialacháin nua cibearshlándála an AE.
“Ciallaíonn sé athrú dúinn le costais bhreise agus acmhainní breise ag teastáil,” a dúirt Gerry Forde, Bainisteoir Oibríochtaí TF an Ghrúpa ag Lakeland Dairies.
“Beidh obair bhreise chomh maith le hoiliúint bhreise atá le déanamh,” a dúirt sé.
“Is rud é a bhfuilimid ag obair air an t-am ar fad. Tá an chibear ag athrú de shíor, agus níl ann ach rud eile nach mór dúinn a ailíniú leis agus a bheith réidh,” a dúirt an tUasal Forde.
“Is é an dúshlán a bhaineann le cibear-ionsaí ná rud eile a gcaithfidh tú a bheith buartha faoi,” a dúirt sé.
Leis an Treoir um Shlándáil Líonra agus Faisnéise, nó NIS2, déantar raon feidhme na n-eagraíochtaí agus na n-earnálacha clúdaithe a leathnú chun slándáil na slabhraí soláthair a fheabhsú.
Chomh maith le próiseáil bia, áirítear ar earnálacha nua eile atá á dtabhairt faoi na rialacháin seirbhísí poist, bainistíocht dramhaíola, ceimiceáin, agus soláthraithe digiteacha amhail innill chuardaigh ar líne agus ardáin líonraithe sóisialta.
Faoi na rialacha nua, beidh ar eagraíochtaí cibearchosaintí láidre a bheith acu agus ceanglais dhian tuairiscithe a leanúint má tharlaíonn cibearionsaí.
D’fhéadfaí fíneálacha suas le €10m a ghearradh ar eagraíochtaí móra mura gcomhlíonfar é.
D’fhéadfadh go mbeadh bainisteoirí sinsearacha faoi dhliteanas pearsanta freisin as sáruithe ar na rialacháin.
D’fhéadfaí toirmeasc sealadach a chur ar dhaoine aonair poist bhainistíochta a shealbhú i gcás sáruithe arís agus arís eile.
Dúirt an Roinn Comhshaoil, Aeráide agus Cumarsáide go bhfuil sí i dteagmháil faoi láthair le ranna agus gníomhaireachtaí Rialtais ábhartha eile maidir le dréachtú na reachtaíochta chun an Treoir NIS2 a thrasuí.
“Ar an drochuair, ní chomhlíontar an spriocdháta trasuímh, an 17 Deireadh Fómhair 2024,” a dúirt urlabhraí de chuid na Roinne.
“Is píosa casta reachtaíochta é NIS2 a éilíonn ollchóiriú iomlán ar an reachtaíocht atá ann cheana féin.”
“Níl Éire ina haonar maidir leis seo, tá sé tugtha le fios ag an gcuid is mó de Bhallstáit an AE nach gcomhlíonfaidh siad an spriocdháta trasuímh, agus tá a bhformhór ag tabhairt le fios gurb é 2025 a bheidh ann sula mbeidh an reachtaíocht náisiúnta i bhfeidhm,” a dúirt an Roinn.
Cé nach ndéanfar an treoir a thrasuí in am, tá roinnt céimeanna glactha chun ceanglais rialacha nua cibearshlándála an AE a chomhlíonadh.
Tá ainmniú na n-údarás inniúil náisiúnta ceadaithe ag an Rialtas do gach ceann de na hearnálacha atá leagtha amach sa treoir, lena n-áirítear an tIonad Náisiúnta Cibearshlándála (NCSC) a ainmniú mar an príomhúdarás inniúil náisiúnta.
Ag Lakeland Dairies, féadfaidh a fhoireann TF a bheith ag brú ar aghaidh lena n-ullmhúcháin, ach beidh impleachtaí ag na cibearrialacha nua de chuid an AE freisin ar go leor de na soláthraithe tríú páirtí is lú a ndéileálann sé leo.
“D’fhéadfadh go mbeadh aon duine ó chustaiméirí a bhfuil muid ag trádáil leo, ach freisin díoltóirí tríú páirtí beaga a mbeimid ag déileáil leo ar shuímh éagsúla a bheadh lárnach do chuid dár bpróisis déantúsaíochta,” a dúirt Gerry Forde.
“Agus tú ag dul síos chuig cuideachtaí níos lú, tá tú ag smaoineamh ar cá háit a suífidh siad agus cén tionchar a bheidh aige orthu? An mbeidh soláthraí tríú páirtí ag teastáil uathu chun cabhrú leo?”
“Beidh sé ina dhúshlán do na cuideachtaí níos lú,” a dúirt an tUasal Forde.
